arrow-menu

Thị trường giá xuống là gì?

Thị trường giá xuống (Bear Market) là khi thị trường trải qua sự sụt giảm giá kéo dài. Thị trường giá xuống thường mô tả tình trạng giá chứng khoán giảm sâu trên 20% so với mức giá cao nhất gần đây; trong bối cảnh tâm lý nhà đầu tư bi quan và tiêu cực lan rộng.

Thị trường giá xuống thường liên quan đến sự sụt giảm trong một thị trường tổng thể hoặc chỉ số như S&P 500, nhưng hàng hóa hoặc chứng khoán riêng lẻ cũng có thể được coi là trong thị trường giá xuống nếu chúng bị sụt giảm từ 20% trở lên suốt một khoảng thời gian kéo dài— thường là hai tháng hoặc hơn. Thị trường giá xuống cũng có thể đi kèm với chiều hướng suy yếu kinh tế chung ví dụ như các cuộc suy thoái. Thị trường giá xuống trái ngược với thị trường giá lên (bull market).

Đọc thêm

Được viết bởi: PiggyyPedia VN

Các ý chính cần nắm được

  • Thị trường giá xuống xảy ra khi giá trên thị trường giảm hơn 20%, thường đi kèm với tâm lý tiêu cực của nhà đầu tư và triển vọng kinh tế suy giảm.
  • Thị trường giá xuống có thể mang tính chu kỳ hoặc dài hạn. Đợt suy giảm trước kéo dài vài tuần hoặc vài tháng và đợt suy giảm sau có thể kéo dài vài năm hoặc thậm chí hàng thập kỷ.
  • Bán khống, quyền chọn bán và các quỹ ETF nghịch đảo là một số cách mà các nhà đầu tư có thể kiếm tiền trong thị trường giá xuống khi giá sụt giảm.

 

Tìm hiểu Thị trường giá xuống

 

Giá cổ phiếu thường phản ánh kỳ vọng trong tương lai về dòng tiền và lợi nhuận từ các công ty. Khi triển vọng tăng trưởng suy yếu và kỳ vọng giảm, giá cổ phiếu có thể sụt giảm. “Hiệu ứng bầy đàn”, nỗi lo sợ và sự vội vàng ngăn chặn các khoản lỗ có thể dẫn đến giá tài sản giảm trong thời gian dài.

 

Một định nghĩa về thị trường giá xuống cho biết thị trường đang ở trong khu vực giá xuống khi trung bình các cổ phiếu giảm ít nhất 20% so với đỉnh của chúng. Nhưng 20% ​​là thường mang ý nghĩa tượng trưng vì không có tiêu chuẩn hay nguyên tắc gì đặt ra để đưa ra con số đó cả, cũng giống như mức giảm 10% là một điểm chuẩn tùy ý trong điều chỉnh giá (correction). Một định nghĩa khác về thị trường giá xuống là khi các nhà đầu tư tránh rủi ro hơn là tìm kiếm rủi ro. Loại thị trường giá xuống này có thể kéo dài trong nhiều tháng hoặc nhiều năm khi các nhà đầu tư tránh xa đầu cơ để chuyển sang đặt cược cho những gì chắc chắn.

 

Các nguyên nhân của thị trường giá xuống thường khác nhau, nhưng nhìn chung, nền kinh tế yếu kém hoặc trì trệ, bong bóng thị trường bùng nổ, đại dịch, chiến tranh, khủng hoảng địa chính trị và sự thay đổi mô hình mạnh mẽ trong nền kinh tế chẳng hạn như chuyển sang nền kinh tế trực tuyến, đều là những yếu tố có thể tạo ra thị trường giá xuống. Các dấu hiệu của một nền kinh tế yếu kém hoặc tăng trưởng chậm thường là tỷ lệ việc làm thấp, thu nhập khả dụng thấp, năng suất kém và lợi nhuận kinh doanh giảm. Ngoài ra, bất kỳ sự can thiệp nào của chính phủ vào nền kinh tế cũng có thể kích hoạt thị trường giá xuống.

 

Ví dụ, những thay đổi về thuế suất hoặc lãi suất quỹ liên bang có thể dẫn đến thị trường giá xuống. Tương tự, sụt giảm niềm tin của nhà đầu tư cũng có thể báo hiệu sự khởi đầu của một thị trường giá xuống. Khi các nhà đầu tư tin rằng điều gì đó sắp xảy ra, họ sẽ hành động – trong trường hợp này là bán bớt cổ phiếu để tránh thua lỗ.

 

Thị trường giá xuống có thể kéo dài trong nhiều năm hoặc chỉ vài tuần. Thị trường giá xuống dài hạn (secular bear market) có thể kéo dài từ 10 đến 20 năm và được đặc trưng bởi lợi nhuận dưới mức trung bình trên cơ sở dài hạn. Một vài lần phục hồi có thể xảy ra trong thị trường giá xuống dài hạn, khi mà cổ phiếu hoặc chỉ số tăng lên trong một thời gian, nhưng mức tăng không được duy trì và giá quay trở lại mức thấp hơn. Trái lại, thị trường giá xuống theo chu kỳ (cyclical bear market) có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng.

 

Các chỉ số thị trường chính của Hoa Kỳ đã gần với lãnh thổ thị trường giá xuống vào ngày 24 tháng 12 năm 2018, giảm gần sát mức 20%. Gần đây, các chỉ số chính bao gồm S&P 500 và Trung bình Công nghiệp Dow Jones (DJIA) đã giảm mạnh vào lãnh thổ thị trường giá xuống từ ngày 11 tháng 3 đến ngày 12 tháng 3 năm 2020. Trước đó, thị trường giá xuống kéo dài cuối cùng ở Hoa Kỳ xảy ra từ năm 2007 đến năm 2009 trong cuộc Khủng hoảng Tài chính và kéo dài khoảng 17 tháng. Chỉ số S&P 500 đã giảm 50% giá trị trong thời gian đó.

 

Vào tháng 2 năm 2020, chứng khoán toàn cầu bất ngờ rơi vào một thị trường giá xuống đột ngột sau đại dịch coronavirus toàn cầu, khiến chỉ số DJIA giảm 38% từ mức cao nhất mọi thời đại vào ngày 12 tháng 2 (29,568.77) xuống mức thấp nhất vào ngày 23 tháng 3 (18,213.65) chỉ trong một tháng. Tuy nhiên, cả S&P 500 và Nasdaq 100 đều đạt đỉnh mới vào tháng 8 năm 2020.

 

Các giai đoạn của thị trường giá xuống

 

Thị trường giá xuống thường có bốn giai đoạn khác nhau.

  • Đặc điểm của giai đoạn đầu là giá cao và tâm lý nhà đầu tư cao. Vào cuối giai đoạn này, các nhà đầu tư bắt đầu rời khỏi thị trường và thu lợi nhuận.
  • Trong giai đoạn thứ hai, giá cổ phiếu bắt đầu giảm mạnh, hoạt động giao dịch và lợi nhuận doanh nghiệp bắt đầu giảm, các chỉ số kinh tế (đã từng là tích cực) bắt đầu rơi xuống dưới mức trung bình. Một số nhà đầu tư bắt đầu hoảng sợ khi tâm lý thị trường giảm. Giai đoạn này được gọi là capitulation (tạm dịch “Sự từ bỏ”).
  • Giai đoạn thứ ba cho thấy các nhà đầu cơ bắt đầu tham gia thị trường, do đó làm tăng một số giá và khối lượng giao dịch.
  • Trong giai đoạn thứ tư cũng là giai đoạn cuối, giá cổ phiếu tiếp tục giảm, nhưng chậm lại. Khi giá thấp và tin tức tốt bắt đầu thu hút các nhà đầu tư trở lại, thị trường giá xuống dẫn đến thị trường giá lên.

 

Thông tin thêm: “Bear” và “Bull”
Hiện tượng thị trường giá xuống (bear market) được cho là lấy tên từ cách mà gấu tấn công con mồi — vụt móng vuốt xuống. Đây là lý do tại sao các thị trường có giá cổ phiếu giảm được gọi là thị trường gấu (bear market). Cũng giống như bear market, thị trường giá lên (bull market) được đặt tên theo cách mà bò tót tấn công bằng việc giương sừng lên không trung. 

 

Thị trường giá xuống so với Điều chỉnh giá (Correction)

 

Không nên nhầm lẫn giữa thị trường giá xuống với điều chỉnh giá – một xu hướng ngắn hạn có thời gian dưới hai tháng. Trong khi các đợt điều chỉnh giá là thời điểm tốt để các nhà đầu tư giá trị tìm thấy entry point (điểm vào lệnh) vào thị trường chứng khoán, thì thị trường giá xuống hiếm khi cung cấp entry point phù hợp. Rào cản này là vì gần như không thể xác định được đáy của thị trường giá xuống. Cố gắng bù đắp các khoản lỗ có thể là một cuộc chiến khó khăn trừ khi các nhà đầu tư bán khống hoặc sử dụng các chiến lược khác để kiếm lời trên thị trường giá xuống.

 

Từ năm 1900 đến năm 2018, chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones (DJIA) có khoảng 33 thị trường giá xuống, trung bình cứ ba năm lại có một thị trường giá xuống. Một trong những thị trường giá xuống đáng chú ý nhất trong lịch sử gần đây trùng khớp với cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu xảy ra từ tháng 10 năm 2007 đến tháng 3 năm 2009. Trong thời gian đó, chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones (DJIA) đã giảm 54%. Đại dịch COVID-19 toàn cầu đã gây ra thị trường giá xuống gần đây nhất vào năm 2020 cho S&P 500 và DJIA. Chỉ số Nasdaq gần đây nhất đã rơi vào thị trường giá xuống vào tháng 3 năm 2022 do các lo ngại xung quanh chiến tranh ở Ukraine, các lệnh trừng phạt kinh tế chống lại Nga và tỷ lệ lạm phát cao.

 

Bán khống trên thị trường giá xuống

 

Các nhà đầu tư có thể kiếm được lợi nhuận trong thị trường giá xuống bằng cách bán khống (short selling). Kỹ thuật này liên quan đến việc bán cổ phiếu đã vay và mua lại chúng với giá thấp hơn. Đây là một giao dịch cực kỳ rủi ro và có thể gây ra thua lỗ nặng nếu không thành công. Người bán khống phải vay cổ phiếu từ nhà môi giới trước khi đặt lệnh bán khống. Số tiền lãi và lỗ của người bán khống là chênh lệch giữa giá bán cổ phiếu và giá mua lại cổ phiếu – được gọi là “covered” (mua lại).

 

Ví dụ, một nhà đầu tư bán khống 100 cổ phiếu ở mức 94 đô la. Giá giảm và cổ phiếu được mua lại ở mức 84 đô la. Nhà đầu tư thu được lợi nhuận là 10 đô la x 100 = 1.000 đô la. Nếu cổ phiếu giao dịch ở mức cao hơn bất ngờ, nhà đầu tư buộc phải mua lại cổ phiếu với mức giá cao, gây ra thiệt hại nặng nề.

 

Quyền chọn bán và các quỹ ETF nghịch đảo trong thị trường giá xuống

 

Quyền chọn bán (put option) cung cấp cho chủ sở hữu quyền tự do, nhưng không có trách nhiệm bán cổ phiếu ở một mức giá cụ thể vào hoặc trước một ngày nhất định. Quyền chọn bán có thể được sử dụng để đầu cơ giá cổ phiếu giảm và phòng vệ giá (hedge) chống lại sự sụt giảm để bảo vệ danh mục đầu tư dài hạn. Các nhà đầu tư phải có các đặc quyền về quyền chọn trong tài khoản để thực hiện các giao dịch như vậy. Bên ngoài thị trường giá xuống, mua quyền chọn bán thường an toàn hơn so với bán khống.

 

Các quỹ ETF nghịch đảo được thiết kế để thay đổi giá trị theo hướng đảo ngược với chỉ số mà quỹ theo dõi. Ví dụ: ETF nghịch đảo cho S&P 500 sẽ tăng 1% nếu chỉ số S&P 500 giảm 1%. Có nhiều ETF nghịch đảo sử dụng đòn bẩy giúp phóng đại lợi nhuận của chỉ số mà quỹ theo dõi lên gấp hai và ba lần. Giống như quyền chọn, ETF nghịch đảo có thể được sử dụng để đầu cơ hoặc bảo vệ danh mục đầu tư.

 

Ví dụ thực tế về Thị trường giá xuống

 

Cuộc khủng hoảng vỡ nợ thế chấp bùng nổ bắt kịp thị trường chứng khoán vào tháng 10 năm 2007. Lúc này, chỉ số S&P 500 đã chạm mức đỉnh 1,565.15 vào ngày 9 tháng 10 năm 2007. Đến ngày 5 tháng 3 năm 2009, nó đã rơi xuống 682.55 khi mức độ và sự phân nhánh của tình trạng vỡ nợ thế chấp nhà ở đối với nền kinh tế nói chung đã trở nên rõ ràng. Các chỉ số thị trường chính của Hoa Kỳ một lần nữa gần với khu vực thị trường giá xuống vào ngày 24 tháng 12 năm 2018, giảm gần chạm mức 20%.

 

Gần đây nhất, chỉ số trung bình công nghiệp Dow Jones đã rơi vào thị trường giá xuống vào ngày 11 tháng 3 năm 2020 và S&P 500 đã đi vào thị trường giá xuống vào ngày 12 tháng 3 năm 2020. Điều này theo sau thị trường giá lên dài nhất được ghi nhận cho chỉ số, bắt đầu vào tháng 3 năm 2009. Giá cổ phiếu giảm mạnh do sự bùng phát của đại dịch COVID-19, kéo theo đó là việc đóng cửa hàng loạt và lo ngại về nhu cầu tiêu dùng giảm sút. Trong thời gian này, chỉ số Dow Jones giảm mạnh từ mức cao nhất mọi thời đại gần 30,000 xuống mức thấp dưới 19,000 chỉ trong vài tuần. Từ ngày 19 tháng 2 đến ngày 23 tháng 3, S&P 500 đã giảm 34% .

 

Các ví dụ khác bao gồm hậu quả của vụ nổ bong bóng dot com vào tháng 3 năm 2000, xóa sổ khoảng 49% giá trị của S&P 500 và kéo dài đến tháng 10 năm 2002; và cuộc Đại suy thoái bắt đầu với sự sụp đổ của thị trường chứng khoán vào ngày 28-29 tháng 10 năm 1929.

PiggyyPedia VN

Chia sẻ bài viết này: