Bảo hiểm  y tế là gì? Quyền lợi và trách nhiệm của người mua ra sao?

Bảo hiểm y tế là gì?

Hiểu một cách ngắn gọn, bảo hiểm y tế là bảo hiểm bắt buộc dành cho những đối tượng mà nhà nước quy định. Loại bảo hiểm này có tác dụng để giúp đỡ cho các đối tượng lúc khó khăn như đau ốm, kiểm tra sức khỏe, phẫu thuật,…Khi đăng ký bảo hiểm, người đóng sẽ được hỗ trợ 1 phần hoặc toàn bộ chi phí cho các trường hợp kể trên.

Đối tượng cần đóng bảo hiểm y tế

Theo quy định của nhà nước được ban hành năm 2018, bảo hiểm y tế chia ra thành các nhóm nhỏ đóng theo mức độ khác nhau. Trong đó: 

• Nhóm 1: Người lao động, người sử dụng lao động tự đóng
• Nhóm 2: Người được đóng bảo hiểm bởi cơ quan bảo hiểm
• Nhóm 3: Người được ngân sách nhà nước đóng
• Nhóm 4: Người có ngân sách nhà nước hỗ trợ đóng 1 phần
• Nhóm 5: Người trong bảo hiểm tế của Hộ gia đình
• Nhóm 6: Người sử dụng lao động tự đóng bảo hiểm

Như vậy, có 6 nhóm đối tượng bảo hiểm y tế như trên. Bạn có thể kiểm tra mình ở nhóm nào để tìm hiểu nhiều hơn về mức đóng và quyền lợi được hưởng sau này. Mỗi nhóm đối tượng khác nhau thì sẽ có các điều khoản riêng cần thực hiện. 

Mức giá bảo hiểm y tế có đắt không?

Tùy theo gói bảo hiểm y tế mà mức đóng cao hay thấp khác nhau. Ở phần trên, chúng tôi đã phân chia ra làm 6 nhóm khác biệt. Với 6 nhóm này thì mức đóng bảo hiểm cũng khác nhau.

Nhóm nhóm người lao động/ người sử dụng lao động/ cơ quan bảo hiểm đóng: mức đóng bảo hiểm y tế được quy định là 4,5% tháng lương cơ sở.

Nhóm hộ gia đình: Nếu gia đình gồm có 5 người thì mức đóng sẽ như sau:

• Người thứ nhất: Mức đóng A = 4,5% lương cơ bản
• Người thứ nhì: đóng 70% * A.
• Người thứ ba: đóng 60% * A
• Người thứ tư: 50% * A
• Người thứ năm: 40% *A

(Nếu có 6, 7 người thì mức đóng của người thứ 6 và thứ 7 bằng người thứ 5).

Nhóm được nhà nước hỗ trợ đóng bảo hiểm sẽ được hưởng ưu đãi như: mức đóng mà hỗ trợ 70% tiền lương cơ bản ( gia đình cận nghèo); sinh viên hay hộ gia đình làm nông thu nhập trung bình sẽ được hỗ trợ 30% tiền lương cơ bản.

Quyền lợi của người mua bảo hiểm

Đối với người đăng ký mua bảo hiểm y tế, họ sẽ được rất nhiều quyền lợi và ưu đãi. Họ được quyền lựa chọn nơi để khám bệnh và được hưởng ưu đãi theo quy định của nhà nước. 

Khi bị ốm đau, bệnh tật hay gặp tai nạn, cần phẫu thuật thì bạn sẽ được hưởng chi phí khám chữa bệnh từ 40% đến 100%. Mức hưởng tùy thuộc vào việc bạn có khám đúng tuyến hay sai tuyến và Bảo hiểm  y tế là gì, bạn thuộc đối tượng nào.

Khám chữa bệnh đúng quy định

• Hưởng 100% chi phí khám chữa bệnh nếu mức phí không quá 15% lương tháng cơ bản. Ưu đãi này cho một số đối tượng như sĩ quan, hạ sĩ quan , hộ nghèo, người có công với đất nước,…
• Được hỗ trợ 95% chi phí khám nếu bạn là người đang hưởng lương hưu, hoặc được trợ cấp do mất sức lao động, gia đình cận nghèo, người thân của người có công với đất nước
• Hưởng 805 chi phí khám nếu bạn là nhóm đối tượng còn lại.

Khám chữa bệnh sai tuyến

Khi đó bạn được hưởng 40% đến 60% chi phí khám chữa tại các cơ sở khám bệnh thuộc trung ương hoặc các tỉnh thành khác.

Trường hợp nữ giới đóng bảo hiểm thì trong quá trình khám thai, sinh con cũng sẽ được hưởng chi phí khám chữa như những mức đã nêu trên.

Tuy nhiên, theo quy định nếu người tham gia bảo hiểm qua đời thì bên cơ quan bảo hiểm không có nghĩa vụ chi trả bất kỳ khoản phí nào. 

Một số trường hợp không được chi trả phí bảo hiểm: tự tử, phẫu thuật thẩm mỹ, cận thị, lác, cai nghiện,…

Trách nhiệm cần thực hiện

Với người đóng bảo hiểm, nếu muốn được hưởng lợi thì cần lưu ý thực hiện các điểm sau:

• Đóng tiền bảo hiểm đầy đủ, đúng hạn theo quy định
• Tuân thủ mức hưởng chi phí khám chữa theo quy định
• Với đối tượng khám chữa sai tuyến thì không được hưởng quyền lợi như khi đi khám đúng tuyến

Có nên mua bảo hiểm y tế không?

Như đã chia sẻ ở trên, việc mua bảo hiểm y tế sẽ giúp bạn tiết kiệm chi phí khám chữa bệnh. Có nhiều trường hợp được miễn chi phí hoàn toàn. Với tình huống xấu, bất ngờ như tai nạn, phẫu thuật gấp,…thì việc được hỗ trợ chi phí khám lên đến vài chục triệu là cứu tinh của nhiều gia đình.

Hơn nữa, gói bảo hiểm này cũng giúp các hộ nghèo, người có thu nhập thấp yên tâm đi khám chữa hơn khi bệnh tật. Cả trường hợp học sinh, sinh viên hay người lớn tuổi cũng chủ động hơn vì biết khám chữa sức khỏe của mình.

Cách đăng ký mua bảo hiểm y tế tại nơi sinh sống

Nếu bạn muốn mua bảo hiểm y tế thì hãy lưu ý và làm theo các hướng dẫn mà chúng tôi cung cấp sau đây.

Chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ

Các giấy tờ cần chuẩn bị bao gồm:

• Sổ hộ khẩu (bản chính).
• Nếu người thân có đóng bảo hiểm y tế thì bạn nên mang kèm bản photo bảo hiểm y tế của mọi người để được miễn trừ chi phí đóng
• Tờ khai mẫu TK1-TS theo quy định

Thủ tục mua bảo hiểm y tế

Dưới đây là 4 bước thủ tục khi mua bảo hiểm y tế tại cơ sở mình sinh sống:

• Bước 1: Nộp hồ sơ cho cơ quan bảo hiểm tại nơi ở
• Bước 2: Đóng tiền bảo hiểm theo quy định
• Bước 3: Nhận giấy hẹn lấy thẻ bảo hiểm y tế theo ngày/giờ được ghi trong giấy hẹn.
• Bước 4: Nhận thẻ bảo hiểm sau 10 ngày kể từ khi nộp sơ.

Nếu bạn làm đúng thủ tục và giấy tờ đầy đủ thì sau 10 ngày bạn sẽ nhận được thẻ bảo hiểm nhé.

Có nên mua bảo hiểm y tế online không?

Nhiều người khi tra cứu thông tin thì thấy có hình thức bán bảo hiểm y tế online. Tuy nhiên, hiện tại, nước ta vẫn chưa công bố hình thức này. Do đó, để ó bảo hiểm y tế chính thức thì bạn cần mua bảo hiểm y tế theo như hướng dẫn bên trên.

Có thể mua bảo hiểm tại nơi khác không?

Ngoài việc trực tiếp làm hồ sơ và mua bảo hiểm y tế tại cơ quan bảo hiểm ở phường, xã thì vẫn có cách khác dành cho bạn. Bạn có thể đến trực tiếp tại các đại lý thu mua bảo hiểm để đăng ký. Nên kiểm tra về mức độ uy tín của các đơn vị này trước khi đóng tiền mua bảo hiểm.

Học sinh, sinh viên có thể mua bảo hiểm y tế tại trường học. Nhà trường sẽ cung cấp hồ sơ để cơ quan bảo hiểm thực hiện việc cấp thẻ và mã bảo hiểm y tế cho từng học sinh, sinh viên đăng ký.

Sau khi mua bảo hiểm thì bao lâu sau sẽ có hiệu lực?

Kể từ khi bạn nhận được thẻ bảo hiểm thì đã quy định là bạn tham gia bảo hiểm y tế rồi. Về vấn đề thẻ này có giá trị sử dụng ra sao thì sẽ tùy theo từng đối tượng mà nhà nước quy định khác nhau:

• Nhóm gia đình cận nghèo, sinh viên, hộ gia đình, học sinh: dùng thẻ sau 30 ngày từ khi đóng tiền.
• Người lao động/ người sử dụng lao động/ cơ quan bảo hiểm/ ngân sách nhà nước đóng: được dùng thẻ bảo hiểm từ lúc đóng tiền.
• Người đóng bảo hiểm y tế năm thứ 2 trở đi: dùng thẻ luôn kể từ ngày hết hạn của năm cũ.
• Trẻ em dưới 6 tuổi: thẻ được dùng đến khi các em tròn 72 tháng tuổi. Nếu bé đu 72 tháng nhưng chưa đến lúc được nhập học để mua thẻ từ nhà trường thì thẻ sẽ được gia hạn thêm đến 30 tháng 9 cùng năm.

Phương pháp tra cứu bảo hiểm y tế

Sau một thời gian sử dụng bảo hiểm y tế thì nhiều người muốn tra cứu bảo hiểm y tế của mình để có thể chủ động mỗi ki thăm khám. Nếu bạn vẫn chưa biết rõ về thông tin bảo hiểm cá nhân thì có thể áp dụng tra cứu online để có thông tin ngay khi cần gấp.

Tra mã thẻ bảo hiểm y tế

Khi nhìn vào thẻ bảo hiểm được cấp, bạn sẽ thấp có phần ô trống điền số, ghi ở chính giữa phía trên mỗi thẻ. Trong đó, 4 ô này là 4 giá trị có ý nghĩa khác nhau:

• Ô 1: Mã đối tượng tham gia bảo hiểm, được viết tắt như HS, CA, GD,..
• Ô 2: Mức hưởng bảo hiểm, chi thành 5 mức
• Ô 3: Mã vùng bạn sống
• Ô 4: Mã bảo hiểm y tế của bạn.

Tra giá trị sử dụng thẻ 

Với trường hợp muốn tra cứu giá trị sử dụng thẻ, bạn có thể áp dụng 3 cách dưới đây:

• Cách 1: Tra cứu trên trang web của cơ quan bảo hiểm là baohiemxahoi.gov.vn
• Cách 2: Tra cứu bằng các ký tự in trên thẻ
• Cách 3: Tra cứu bằng ứng dụng Công cụ BHYT – BHXH tải về từ CH Play. Khi tải ứng dụng về, bạn có thể dùng mã quét QR, hoặc nhập thông tin từ thẻ để tra cứu thêm.

Tra cứu thời hạn thẻ bảo hiểm y tế

Nhiều bạn không nhớ là thẻ bảo hiểm y tế của mình được dùng đến bao giờ. Trong trường hợp này, bạn cũng có thể linh hoạt 3 cách chúng tôi chia sẻ sau đây:

• Cách 1: Tra cứu trên baohiemxahoi.gov.vn
• Cách 2: Nhắn tin theo cú pháp BH THE [Mã số BHYT] gửi 8079 
• Cách 3: Tra cứu bằng app Công cụ BHYT – BHXH

Tra cứu nơi khám, chữa bệnh ban đầu

Để hưởng ưu đãi nhiều nhất từ cơ quan bảo hiểm thì bạn cần nên đi khám, chữa bệnh đúng tuyến. Hãy tra cứu nơi khám chữa đầu tiên để áp dụng khi cần thiết:

• Cách 1: Tra cứu với cú pháp BH THE [Mã số BHYT] gửi 8079. 
• Cách 2: Tra cứu trên trang web baohiemxahoi.gov.vn
• Cách 3: Tra cứu bằng app Công cụ BHYT – BHXH

Chúc các bạn nắm vững các thông tin bên trên để trở thành người tham gia bảo hiểm y tế khôn ngoan và hưởng nhiều ưu đãi nhé.